خلر گیاهی است یکساله و بومی آسیای جنوب غربی این گیاه یکساله و پاییزه که در شرایط نامناسب به خوبی رشد و نمو می نماید دارای ساقه های خوابیده یا پیچنده و ضعیف و با طول زیاد می باشد که دارای برگ های نسبتا زرگی هستند و ارقامی از آن نیز وجود دارد که دارای ساقه ضخیم تر و بالا رونده می باشند. ارتفاع ساقه بین 50 تا 200 سانتی متر و بیشتر در نقاط مرطوب و در پاییز کشت می شود.خلر دارای برگ هایی با یک جفت برگچه بلند و باریک بوده که در انتها به پیچک منتهی می شود و تمام گیاه پوشیده از کرک است.
ارزش غذایی
از این گیاه یک نوع در ایران برای تهیه دانه و علوفه کشت می شود ولی در آمریکا انواع خلر را مخلوط با یولاف برای تهیه علوفه کشت می نمایند. این مخلوط را اگر زودتر درو و خشک نمایند از شبدر قرمز غنی تر ولی به اندازه آن خوش خوراک نیست و دام ها به چرای آن رغبت بیشتری نشان می دهند و باید از نظر مسمومیت به آن توجه نمود که مربوط به دانه است گیاهی است تلخ مزه و دارای کلوکزید هایی که برای نشخوارکنندگان و خوک بی ضرر و گل کرده آن در اسب ایجاد اختلال می نماید. بهترین روش مصرف آن همراه با جو و یولاف و سایر گیاهان انرژی دار است.چون خللر دارای پوشش پروتینی زیادی است.
خصوصیات زراعی
در زمین های آهکی حاصلخیز و لومی که مواد معدنی زیاد دارند خلر بهترین رشد را دارد و در زمین های زراعتی عادی به خوبی رشد و نمو می نماید نیاز آن به فسفر بیش از سایر مواد معدنی بوده و 150 تا 350 کیلوگرم سوپر فسفات ساده را می توان در هر هکتار برای کشت آن مصرف نمود. میزان بذر مورد نیاز برای کشت آن 20 تا 40 کیلوگرم در هکتار است که برای تولید بذر مقدار کمتر و برای تهیه علوفه بایستی مقدار بیشتری بذر مصرف گردد.
خلر مانند سایر گیاهان لگومینوز به اصلاح ساختمان خاک کمک می نماید و میتوان آن را به عنوان کود سبز و پوشش سطح خاک و برای چراگاه و تهیه علوفه تازه و خشک کشت نمود. در چراگاه که خطر مسمومیت احشام بیشتر است نباید در موقع رسیدن دانه مورد چرا قرار گیرد. رشد اصلی خلر در اوایل بهار و در مدت زمستان دارای رشد کند یا خفته می باشد و زمان کشت آن اغلب در اوایل پاییز و در موقع شروع بارندگی های پاییزی است.
