دان سياه

نام علمی دان سیاه: Guizotia abyssinica

درصد خلوص بذر دان سیاه: 99%

درصد قوه نامیه بذر دان سیاه: 90%

وزن هزار دانه دان سیاه: 3/2 گرم

عملکرد بذر دان سیاه در هکتار: 300 تا 600 کیلوگرم

دوره رشد دان سیاه: حدود چهار ماه

مناطق کاشت دان سیاه: مناطق دارای آب و هوای معتدل

فصل کاشت دان سیاه: در ابتدای تابستان و بعد از برداشت گندم و جو میتوان آن را کشت نمود.

دان سیاه گیاهی  است که در سال یک بار به گل می نشیند.گل های مینیاتوری سفید و یا زرد او در بهار نمایان می شود.  گیاه دان سیاه از خانواده رز است و بر خلاف هم خانواده هایش بی خار است. محل رویش اصلی گیاه دان سیاه مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری است و  همیشه سبز است. 

گیاه دان سیاه گیاهی چند منظوره است که در گذشته بعنوان غذای پرنده (bird seed) به کشور ایران وارد شده است اما اخیرا بدلیل ارزش اقتصادی و امکان صادرات آن بشدت مورد توجه زارعین برخی استانها، بویژه استان اصفهان قرار گرفته است.

با توجه به این داده ها و با توجه به اینکه عملکرد بذر بدست آمده از مزارع تولید انبوه زارعین مناطق مختلف طی سالهای گذشته 1000 تا 1200 کیلوگرم در هکتار بوده است که بالاتر از عملکرد بدست آمده در بسیاری از کشورهای تولید کننده این گیاه است. شاید بتوان آنرا به عنوان گیاه روغنی جدید در ایران مورد توجه قرار داد.

دان سياه گياهي با عملكرد بالاي روغن و قدرت سازگاري بالا و توقع ­هايي اقليمي كم مي‌باشد. اين گياه با نام علمي Guizotia abyssinica Cass و نام انگليسي Niger از خانواده Asteraceae، گياهي دو لپه ­اي و يکساله است. ارتفاع گياه حدود يک چهارم متر، گل‏هاي زرد و به ندرت سبز روشن، ميوه فندقه و به رنگ سياه نا زرد، و پوسته بذر سخت و به رنگ سیاه تا قهوه ای است.

جنس Guizotia بومي مناطق آفريقايي در حد فاصل عرض جغرافيايي 3 و 15 درجه شمالی و طول جغرافيايي 33 تا 48 درجه شرقی است. اين جنس داراي 6 گونه مي‌باشد كه Guizotia abyssinica تنها گونه­اي از اين جنس است كه مورد كشت و كار قرار مي‌گيرد. اين گياه مهمترين محصول دانه روغني اتيوپي و يك منبع دانه ریز روغني در كشور هند مي‌باشد بطوريكه دان سياه حدود 50 تا 60 درصد روغن خوراكي طبيعي كشور اتيوپي و حدود 2 درصد از كل توليد دانه روغني هند را تامين مي‌كند (Riley & Belayneh, 1989). اما به دليل ميزان عملكرد پايين آن، در صنعت دانه ­هاي روغني جهان مورد توجه و بحث نيست.

جدول زیر میزان اسید های چرب موجود در روغن دان سیاه را نشان می دهد.