نام علمی : Sorghum bicolor
درصد خلوص بذر 98%
درصد قوه نامیه : 98%
وزن هزاردانه : 28/3 گرم
اهمیت کشت سورگوم:
سورگوم یک محصول یکساله، چهار کربنه(C4) و خود گشن است که تحت شرایط گرم و خشک دارای راندمان فتوسنتژی بالائی است. دو نوع سورگوم وجود دارد، علوفه ای و دانه ای. سورگوم های علوفه ای مانند رقم اسپید فید و یا پگاه که دوره رشدی 100 تا 120 روزه داشته و در خرداد ماه یا اول تیر ماه کشت شده و تا مهر و اول آبان برداشت می شود.آب مصرفی سورگوم نسبت به ذرت 45 تا 50% کمتر است و عملکرد علوفه آن حدود 80 تا 90 تن درهکتار است. علوفه سورگوم برای سیلوکردن و بطور کلی برای دام بسیار مناسب است.
مناطق مناسب كشت :
سورگوم با شرايط آب و هوايی ايران بخصوص مناطق گرم و خشك و معتدل آن سازگاري خوبی دارد .در مناطق مرطوب با استفاده از ارقام مناسب و درمناطق سرد با رعايت تاريخ كاشت در اواخر بهار و اوايل تابستان امكان پذير است .آزمايشات نشان می دهد سورگوم علوفه اي در اكثر منااطق اياران با استفاده از ارقام و واريته هاي مناسب و رعايت تاريخ كاشت ، از قبيل كرج ، اراك ، ورامين ، شاهرود ، مشهد ، نيشابور ، بيرجند ، سيستان ، بلوچستان ، هرمزگان ، بوشهر ، كرمان ، یزد، شیراز، اصفهان، خرم آباد ، كرمانشاه ، اروميه ، ميانه ، قزوين ، زنجان ، مغان ، گيلان ، گرگان ، سااري و منااطق مشابه، قابل كشت است .
خاك مناسب کشت سورگوم:
نوع خاك محدوديتی براي كشت اين گياه بوجود نمی آورد و از خاكهاي سنگين تا سبك مورد كشت قرار می گيرد . ولی طبيعی است كه راندمان آن مثل ساير گياهان زراعای تحات تاثير خاكهاي كم بازده قرار می گيرد . و اين گياه بيشترين توليد را در خاكهاي سنگين دارا می باشد.
تناوب :
سورگوم مثل ساير گياهان خانواده غلات در تناوب زراعی بعد از نباتات غده اي ، يونجه ، شبدر ، گندم ، بقولات ، جو و هيفی جات كشت می گردد . از كشت سورگوم بطور متاوالی در يك مزرعه بدون رعايت تناوب بايد خودداري كرد .
آماده كردن زمين برای کشت سورگوم:
1 – شخم عميق پاييزه
2 – شخم سطحی بهاره
3 – ديسك جهت خرد كردن كلوخها
4 – ماله كشی در هورت نياز
تاریخ كاشت :
3– شروع تاريخ كشت سورگوم علوفه اي زمانی است كه درجه حرارت خاك در عمق 4 سانتيمتري كه عمق كاشت بذر سورگوم نيز می باشد به 12 درجه سانتيگراد برسد . تقريبا 12 روز بعد از كشت ذرت در هر منطقه ، مناسب ترين زمان كاشت سورگوم می باشد . بطور كلی سورگوم در ايران يك گياه با كشت بهاره محسوب می گردد . زمان تقريبی كشت آن در مناطق گرم در قسمتهاي جنوب و جنوب شرقی ايران اسفند ماه ، مناطق نيمه گرم فروردين ماه ، مناطق معتدل ارديبهشت ماه و در مناطق سرد نيمه دوم خرداد ماه می باشد.
ميزان بذر یا تراكم كاشت :
ميزان بذر مصرفی ارقام مختلف سورگوم علوفه اي با توجه به وزن هزار دانه ، بنيه يا قدرت رويش (ويگور بذر) و قوه ناميه فرق می كند . بطور كلی ميزان بذر ارقام موجود با قوه ناميه 55 %، 15 كيلوگرم در هكتار است . امّا با توجه به ارتفاع و حجم اين گياه و. كليه جوانب كشت و كار ، بهتر است ميزان تراكم كاشت بر اساس تعداد بوته در هكتار منظور گردد. مناسب ترين تراكم كاشت 222 هزار بوته در هكتار می باشد .
آبياري سورگوم:
5 روز يك بار می باشد . براي جوانه زنی – دور آبياري بسته به نوع خاك و شرايط اقليمی 12 تا 4 روز انجام بگيرد . لازم است دو آبياري اول و دوم به فاصله 5 روز باشد.
علف هاي هرز سورگوم و مبارزه با آنها :
علف هاي هرز از قبيل سلمه تره ، خرفه ، پيچك ، تاج ريزي ، قياق و غيره بسته به مناطق مختلف در مزرعه سورگوم ديده می شود كه در مراحل اوليه رشد سورگوم را تحت ثاثير قرار می دهد و با وجين و كولتيواتور قابل كنترل هستند . بعد از رشد سورگوم كه معمولا داراي ارتفاع بلندتر از اكثر علف هاي هرز ياد شده می باشند با سايه اندازي از رشد و نمو علفهاي هرز جلوگيري می كنند.
برداشت سورگوم علوفه اي :
زمان برداشت سورگوم علوفه اي با توجه به تعدد چين برداري بسته به ارقام مختلاف متفاوت است ارقام زود رس مثل واريته اسپيدفيد را می توان براساس شروع گلدهی برداشت نمود. چين اول حدود 52 روز بعد از كاشت قابل برداشت است و چين دوم حدود 52 روز بعد از چين اول برداشت می شود . در همين محدوده زمانی در شرايط عادي بايد ارتفااع بوته ها به اندازه يادشده رسيده باشد . زمان برداشت چين سوم را شرايط آب و هوايی پايان فصل زراعی تعيين می كند. كه بايد قبل از شروع سرما و رسيدن درجه حرارت محيط به 12 درجه سانتيگراد برداشت انجام بگيرد.