lycopersicon escolentum
گوجه فرنگی گیاهی ست علفی از خانواده ی بادمجانیان که چنانچه در مناطق گرمسیر کشت گردد چند ساله و در مناطق سردسیر یکساله است. ساقه های آن در اثر تماس با خاک تولید ریشه های نابجا میکند.برگ و ساقه ها پر از کرکهای سفید رنگ است و از کیسه های ترشحی آن بوی گوجه فرنگی استشمام میگردد.گلهای آن زرد رنگ و کامل و نرماده است و بصورت خوشه ای روی ساقه قرار دارد و هر خوشه 4تا6 گل دارد که در بعضی از رقم ها این گلها به 100 عدد در هر خوشه نیز میرسند.در ایران سابقه ی آن به حدود 150 سال میرسد و موطن اصلی آن آمریکای جنوبی است.
سازگاری:
این گیاه جزء گیاهان فصل گرم است و به سرما مقاومت ندارد و در درجه های کمی زیر صفر کل بوته یخ میزند . بادهای گرم و خشک دشمن گلهای آن است و در چنین هوایی میوه تشکیل نمیگردد. خشک شدن خاک و آبیاری بیش از حد هر دو مانع از تشکیل میوه میگردد.گوجه فرنگی نسبت به طول روز حساسیت نشان نمیدهد اما به طرف روز بلندی تمایل دارد .
حرارت:
بهترین درجه حرارت برای رشد آن 19تا 29 درجه سانتیگراد است و درگرمای 35 درجه ساتنیگراد رشد آن متوقف میگردد.در روزهای سرد کمتر از 15 درجه سانتیگراد نیز گلها تلقیح نمیشوند و میوه تشکیل نمیگردد.
حرارت اپتيمم براي گوجه فرنگي گلخانه اي ، در روز 22 درجه سانتي گراد و در شب 18 درجه سانتي گراد و رطوبت اپتيمم 60 تا 65 درصد مناسب مي باشد.
خاک:
چنانچه گوجه فرنگی زود رس باشد بهترین خاک شنی است اما برای برداشت حداکثر محصول خاک شنی فقیر به تنهایی کفایت نمیکند و باید با کود حیوانی و شیمیایی خاک را از نظر مواد غذایی تقویت نمود .علت زودرس شدن گوجه در خاکهای شنی گرم تر شدن این خاک در اثر تابش نور است . بهترین خاک برای آن خاکهای رسی-سیلتی است و اسیدی بودن خاک را تحمل میکند به گونه ای که بهترینPH برای برداشت بیشترین محصول 5/5تا7 است .
کاشت:
برای کاشت از خزانه گیری استفاده میشود اگرچه بصورت مستقیم نیز میتوان آنها را در بستر اصلی کاشت نمود.مدت زمانی که نشاءها در خزانه میمانند 10 تا 20 روز است و برای سفت شدن و مقاوم شدن نشاها در روزهای سرد آفتابی از ساعت 9 صبح تا 5 بعداز ظهر پلاستیکها را برمیدارند.
داشت:
سله شکنی و مبارزه با علفهای هرز از مهمترین اعمال زراعی خصوصا در اوایل رشد است. کود سرک در 2-3 نوبت باید به خاک اضافه گردد.آبیاری به گونه ای باشد که هیچگاه زمین خشک نگردد.
کود:
میزان کودی که به زمین اضافه میگردد تابع اینست که در کاشت قبلی چه گیاهی در زمین کاشته شده است. میزان کود دامی لازم برای 10 متر مربع حدود35 کیلوگرم است که چنانچه در پاییز به خاک اضافه شود تازه و اگر در اوایل بهار اضافه شود حتما پوسیده باشد.کود شیمیایی لازم برای این سطح 3 کیلو گرم کود فسفره،ازته و پتاسه است.
برداشت:
گوجه فرنگی را میتوان در همه مراحل برداشت نمود. رسیده سبز،رسیده ی نیمه صورتی،رسیده ی تمام صورتی و رسیده ی قرمز.